KİTAP VE OKUR ÜZERİNE İSTATİSTİKLER
Osman Aytekin
      Kitaplar, okuma zevkini, tatmin duygusunu, okudukları konularda eleştiri yapma yetenek ve deneyimlerini kazanmalarını sağlar. Okumak; düşünce özgürlüğü, bilgiye erişim, etkin ve sorumlu vatandaşlık kavramları gibi pek çok alanda bireyleri geliştirir.   Kütüphaneler ise okumaya teşvik ve rehberlik etmek anlamında öneme sahiptirler.
     Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2015 yılı ’Kütüphane İstatistiklerine göre; Türkiye genelinde 2015 yılında 1 milli kütüphane, bin 130 halk kütüphanesi, 555 üniversite kütüphanesi ve 27 bin 836 örgün ve yaygın eğitim kurumu kütüphanesi olmak üzere toplam 29 bin 522 kütüphane mevcut.

      Milli Kütüphane kayıtlı üye sayısı 36 bin 220, halk kütüphanesi kayıtlı üye sayısı 1 milyon 367 bin 139 ve üniversite kütüphanesi kayıtlı üye sayısı 3 milyon 820 bin 761 oldu.  2015 yılı Milli Kütüphane kitap sayısı 1 milyon 261 bin 696 oldu.
      Milli Kütüphaneden yararlananların sayısı 2015 yılında, 2014 yılına göre yüzde 5,7 azalarak, 524 bin 129 oldu. Aynı dönemde kayıtlı üye sayısı ise yüzde 27,7 artarak 36 bin 220 oldu.
      HALK KÜTÜPHANELERİNİN SAYISI ARTTI
     Halk kütüphanelerinin sayısı 2015 yılında, 2014 yılına göre yüzde 0,8 artarak bin 130 oldu. Halk kütüphanelerindeki kitap sayısı 2015 yılında, 2014 yılına göre yüzde 5,8 artarak 18 milyon 97 bin 101‘e ulaştı.
    Halk kütüphanelerine kayıtlı üye sayısı 2015 yılında, 2014 yılına göre yüzde 13 artarak 1 milyon 367 bin 139 oldu. Bu kütüphanelerden yararlananların sayısı, 2015 yılında 2014 yılına göre yüzde 13,2 artarak 23 milyon 529 bin 16 oldu. Halk  
        ÜNİVERSİTE KÜTÜPHANELERİ
       Üniversite kütüphanelerinin sayısı, 2015 yılında 2014 yılına göre yüzde 0,7 azalarak 555 oldu. Üniversite kütüphanelerindeki kitap sayısı 2015 yılında, 2014 yılına göre yüzde 6,2 artarak 15 milyon 256 bin 746 oldu. Bu kütüphanelerde kayıtlı üye sayısı 2015 yılında, 2014 yılına göre yüzde 1,3 azalarak 3 milyon 820 bin 761 oldu.
       Resmi okul, özel okul ve özel kurs kütüphanelerini kapsayan örgün ve yaygın eğitim kütüphanelerinin sayısı, 2015 yılında 2014 yılına göre yüzde 0,4 azalarak 27 bin 836 oldu. Örgün ve yaygın eğitim kütüphanelerindeki kitap sayısı, 2015 yılında 2014 yılına göre yüzde 16 artarak 32 milyon 328 bin 1 oldu.
       Bu sonuçlardan sonra Türkiye’de Milli Kütüphane, Halk Kütüphaneleri, üniversite kütüphaneleri ve diğer kütüphaneler (okullar, özel okullar vs.) olmak üzere toplam 5 milyon 223 bin 359 yararlanan bulunuyor.
ÜLKELER VE KİTAP SAYILARI
      İngiliz Milli Kütüphanesi (British Library) 170 milyondan fazla materyale sahiptir. 
     Amerika Kongre Kütüphanesinde 158 milyon.
      Türkiye’nin onda biri nüfusa sahip İsrail’in milli kütüphanesinde 5 milyon kitap vardır.  
     Kanada Milli Kütüphanesi’nde 20 milyondan fazla kitap vardır. 
     Fransa Milli Kütüphanesi’nde 14 milyon kitap, 40 milyondan fazla da materyal vardır. İtalya’nın Roma’daki Biblioteca Nazionale Centrale di Roma adlı kütüphanesinde 7 milyon ciltten fazla kitap vardır. 
     Nüfusu 10 milyonu bile bulmayan Macaristan’ın Milli Kütüphanesi’nde 2,5 milyon kitap, 8 milyon materyal vardır.
     5 milyon nüfusu olan Danimarka gibi küçük bir ülkede milli kütüphanedeki kitap sayısı 6 milyondan fazladır. 
     Türkiye’deki tüm üniversitelerin kütüphanelerini topladığınızda 15 milyonluk bir koleksiyon çıkıyor. Oysaki sadece Harvard Üniversitesi Kütüphanesi’ndeki kitap sayısı 19 milyona yakındır.
     Maalesef Türkiye’de ihtiyaç malzemeleri sıralamasında kitaplar 235. Sırada yer almaktadır.
      Ülkemiz kitap okuma konusunda çoğu Afrika Ülkelerinin gerisinde kalmış durumdadır. Japonya’da toplumun % 14 ü, Amerika’da % 12 si, İngiltere’de ve Fransa’da %21’i düzenli kitap okurken Türkiye ‘de yalnız 10.000 kişide 1 kişi düzenli kitap okumaktadır.
     Nüfusu 7 milyon olan Azerbaycan’da kitaplar ortalama 100 bin tirajla basılırken,78 milyon nüfuslu Türkiye’de bu rakam 2-3 bin civarında kalmaktadır.
    Yapılan araştırmalara göre; Türkiye’de 1 kişinin kitap okumaya ayırdığı zamanın; bir Norveçli 300, Amerikalı 210, İngiliz ve Japon 87 katını ayırıyor. Dünya ortalaması da Türklerin ayırdığı zamandan 3 kat fazla.
      Kitap için ayrılan ödenekler: Norveçli 137, Alman 122, Belçika ve Avusturyalı 100 dolar, Güney Koreli 39 dolar ayırıyor. Dünya ortalaması 1,3 dolar iken, Türkiye’de bir kişi kitabı yılda ancak 0,45 dolar harcıyor.
     ABD ‘ de yılda 72 bin adet konusu farklı kitap basılırken, Rusya’da 58 bin, Japonya’da 27 bin, Türkiye’de ise 7 bin kitap basılıyor.
ÇARPICI BİR GERÇEK
     Kütüphane sayısı: 1.130 -Kahvehane sayısı: 570.000-Buna göre 49.000 kişiye bir kütüphane düşerken, 122 kişiye bir kahvehane düşmektedir…
     Yapılması gereken sözde değil özde kitap okumalarını özendirmek, geliştirmek ve kitap okuma alışkanlığını öğrencilere kazandırmaktır.